Kinderen en afscheid nemen
Hoe begeleid je een kind bij verlies en afscheid?
Afscheid nemen met kinderen kan spannend voelen. Toch blijkt steeds opnieuw: kinderen kunnen verlies vaak verrassend goed aan, zolang ze zich veilig, gezien en serieus genomen voelen. Bij Anders Vaarwel geloven we dat ook kinderen heel goed kunnen omgaan met verlies als je ze liefdevol begeleidt.
Hoe ga je hiermee om?
Wees eerlijk, op kindniveau Leg uit wat er is gebeurd in woorden die passen bij de leeftijd. Zeg bijvoorbeeld: “Opa is doodgegaan, zijn lichaam werkt niet meer.” Vermijd vaagheden zoals ‘slapen’, dat kan verwarring geven.
Laat emoties er zijn Huilen mag. Lachen ook. Laat zien dat verdriet normaal is en dat je er samen doorheen gaat.
Betrek ze actief bij het afscheid Kinderen kunnen tekenen voor bij de kist, een bloemetje leggen, een verhaaltje vertellen, linten ritueel, of helpen bij het uitzoeken van muziek. Hierdoor voelen ze zich gezien en gehoord.
Geef structuur Vertel wat er gaat gebeuren tijdens het afscheid. Kinderen voelen zich veiliger als ze weten wat ze kunnen verwachten.

Wat kunnen kinderen doen bij een afscheid?
Kinderen verwerken verdriet vaak spelenderwijs en met kleine gebaren. Betrek hen actief bij het afscheid, bijvoorbeeld door:
- Een tekening te maken voor bij de kist
- Een bloemetje te leggen of een knuffel mee te geven
- Muziek te kiezen of een verhaaltje voor te lezen
- Een wens op te schrijven of deel te nemen aan een ritueel met linten of kaarsjes
- Een foto of herinnering te delen
- Een kaarsje aan te steken
Door hen op hun eigen manier deel te laten nemen, maak je het afscheid tastbaar en veilig.
Wat als een kind niet wil?
Sommige kinderen willen liever niet mee naar een opbaring of uitvaart. Dwing niets. Je kunt wel uitleggen wat ze kunnen verwachten, zodat ze zelf een keuze kunnen maken. Soms willen ze toch mee, als ze merken dat het veilig voelt.
Geef ruimte voor hun gevoelens, ook als die wisselend zijn. De ene dag willen ze dichtbij zijn, de andere dag liever spelen. Alles mag naast elkaar bestaan.